Po rekordowo wysokiej frekwencji, jaką miały ostatnie wybory parlamentarne, niedawne wybory władz lokalnych cieszyły się już znacznie mniejszym zainteresowaniem Polaków. Przy tak wysoko zawieszonej poprzeczce frekwencja w wyborach samorządowych mogła wydawać się wręcz rozczarowująco niska, choć w rzeczywistości była ona niewiele niższa od najwyższej z dotąd rejestrowanych w tego typu głosowaniach – w październiku 2018 roku.

W sondażu realizowanym tuż po kwietniowym głosowaniu zapytaliśmy ankietowanych, czym – ich zdaniem – te wybory były dla Polaków, jakie intencje przyświecały tym, którzy wzięli w nich udział?

Ponad dwie piąte ankietowanych uznało, że intencją uczestników kwietniowego głosowania było głównie to, co jest podstawowym celem wyborów samorządowych, a mianowicie wybór najlepszych i najbardziej wartościowych przedstawicieli do lokalnych władz (45%). Według co szóstego pytanego tegoroczne wybory samorządowe były postrzegane przez Polaków przede wszystkim przez pryzmat polityki ogólnokrajowej i partyjnej rywalizacji najbardziej liczących się sił politycznych (17%). Ich zdaniem zamiarem głosujących był nie wybór najlepszych kandydatów do władz lokalnych, ale przede wszystkim danie wyrazu swoim sympatiom politycznym i poglądom na to, co dzieje się w kraju. Prawie jedna trzecia ankietowanych (32%) uznała za słuszne obie interpretacje motywów głosowania i stwierdziła, że głosującym w podobnym stopniu chodziło o wybór dobrych przedstawicieli do lokalnych władz, co pokazanie swego stanowiska w sprawach polityki ogólnokrajowej – wyrażenie swoich opinii o sytuacji w kraju oraz politycznych sympatii i antypatii.

Czym kierowali się sami głosujący? Osobom deklarującym udział w kwietniowym głosowaniu przedstawiliśmy listę kilku możliwych motywów z prośbą o wskazanie tych, którymi oni sami kierowali się, idąc na wybory.

Tłumacząc swoje decyzje o uczestnictwie w wyborach samorządowych, stosunkowo najwięcej osób odwoływało się m.in. do poczucia obywatelskiego obowiązku i chęci skorzystania z przysługujących im praw wyborczych (71%). Niewiele mniejszy odsetek zdeklarowanych uczestników wyborów poszedł do urn z zamiarem poparcia konkretnego, upatrzonego wcześniej kandydata (68%). Ponad połowa uczestników kwietniowego głosowania deklaruje, iż powodowała nimi chęć poparcia jakiegoś lokalnego komitetu wyborczego (52%). Równie często wyborcy przyznawali, że kierowali się głównie logiką partyjną i myśleli o tym głosowaniu w kategoriach udzielenia poparcia konkretnej opcji politycznej (52%). Z deklaracji badanych wynika, że jeśli chodzi o mobilizację wyborczą, mniejsze – choć wcale niemałe – znaczenie miały tzw. wybory negatywne. Aby nie dopuścić do uzyskania dobrego wyniku przez nielubianą partię czy opcję polityczną, do urn udał się mniej niż co trzeci wyborca (29%). Z intencją głosowania przeciw konkretnemu kandydatowi na wybory poszedł co czwarty ich uczestnik (25%).

Głosowanie negatywne miało relatywnie największe znaczenie w przypadku zwolenników KO i Lewicy. Jak można się domyśleć, poszli oni do urn, by wyborczego sukcesu nie osiągnął rządzący do niedawna PiS. Upatrzonych wcześniej konkretnych kandydatów z list popieranych partii najczęściej mieli wyborcy dwóch najbardziej liczących się ugrupowań – PiS i KO. Z kolei lokalne komitety wyborcze cieszyły się największym zainteresowaniem wśród zwolenników Konfederacji, a w drugiej kolejności – KO.