Na tym etapie kampanii wyborczej najwięcej badanych deklaruje, że w pierwszej turze wyborów prezydenckich najchętniej oddaliby głos na Rafała Trzaskowskiego, Karola Nawrockiego lub Sławomira Mentzena. Pozostałych kandydatów dzieli duży dystans od aktualnych liderów¹Pokaż przypis.

W publikacjach omawiających preferencje w wyborach prezydenckich prezentujemy tabele zróżnicowań przedstawiające aktualne poparcie dla kandydatów w poszczególnych grupach demograficznych i społecznych (tzn. odsetki wskazań kandydatów, na których badani z poszczególnych grup najchętniej oddaliby głos). W niniejszym opracowaniu, na podstawie zagregowanych danych z dwóch marcowych badań , przedstawiamy charakterystykę elektoratów trzech najpopularniejszych kandydatów – tzn. ich strukturę społeczno-demograficzną. Tam, gdzie to było możliwe, informacje te zestawiliśmy z danymi GUS dotyczącymi struktury ogółu dorosłej ludności Polski.

Porównując strukturę płci trzech największych potencjalnych elektoratów można zauważyć, iż wśród zwolenników Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego, podobnie jak wśród ogółu dorosłych Polaków, dominują kobiety, natomiast elektorat Sławomira Mentzena zdominowany jest przez mężczyzn (66% tej grupy), a tylko jedną trzecią (34%) popierających go stanowią kobiety. Ponadto porównując strukturę płci zamierzających głosować na Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego można stwierdzić nieco większą przewagę kobiet w elektoracie tego pierwszego.

Spośród trzech największych elektoratów strukturę wieku najbardziej zbliżoną do struktury ogółu dorosłych Polaków ma grupa wyborców Rafała Trzaskowskiego. Elektorat Karola Nawrockiego jest natomiast wyraźnie starszy (69% jego potencjalnych wyborców ma co najmniej 55 lat, przy czym 46% jest w wieku 65+), a elektorat Sławomira Mentzena – młodszy (72% jego wyborców nie ukończyło jeszcze 45 roku życia, zaś najmłodszych wyborców, czyli osób w wieku 18-24 lata, jest wśród nich dwukrotnie więcej niż wśród ogółu dorosłych Polaków).

Porównując strukturę wyborców trzech kandydatów cieszących się obecnie największym poparciem możemy zauważyć, iż elektorat Rafała Trzaskowskiego jest bardziej miejski niż ogół dorosłych Polaków natomiast, mimo iż wśród zwolenników Karola Nawrockiego i Sławomira Mentzena również większość stanowią mieszkańcy miast, to jest ich mniej niż wśród całej dorosłej populacji Polski, natomiast mieszkańcy wsi są nadreprezentowani. Warto też dodać, iż w elektoracie Rafała Trzaskowskiego najbardziej nadreprezentowany jest udział mieszkańców co najmniej półmilionowych metropolii. Porównując elektoraty Karola Nawrockiego i Sławomira Mentzena możemy ponadto zauważyć, iż o ile udział mieszkańców wsi jest w nich identyczny, to w przypadku mieszkańców miast zwolennicy Karola Nawrockiego pochodzą częściej z tych najmniejszych (do 19 999 mieszkańców), natomiast wśród zwolenników Sławomira Mentzena wyraźnie więcej jest mieszkańców miast mających co najmniej 100 000 mieszkańców.

Spośród trzech największych elektoratów strukturę wykształcenia najbardziej zbliżoną do struktury ogółu dorosłych Polaków ma grupa wyborców Sławomira Mentzena. W elektoracie Rafała Trzaskowskiego znacznie mniej niż wśród ogółu dorosłych Polaków jest osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym, a więcej – z wykształceniem wyższym, natomiast wśród wyborców Karola Nawrockiego występuje nadreprezentacja osób z wykształceniem zasadniczym zawodowym, a znacznie mniej niż w populacji ogólnej jest wśród nich osób z wykształceniem wyższym i średnim.

Aktywność zawodowa wyborców Rafała Trzaskowskiego jest podobna jak ogółu dorosłych Polaków: większość z nich (58%) to osoby pracujące, a 42% – bierne zawodowo. Różnice w strukturze wieku pozostałych dwóch największych elektoratów znajdują odzwierciedlenie w ich aktywności zawodowej. Ponad cztery piąte (81%) zwolenników Sławomira Mentzena to osoby aktywne zawodowo, w tym rolnicy, natomiast większość (61%) wyborców Karola Nawrockiego to osoby niepracujące, przy czym dominują wśród nich osoby bierne zawodowo (59%), czyli głównie emeryci i renciści.

Emeryci i renciści stanowią ponad połowę (54%) zamierzających w pierwszej turze wyborów prezydenckich zagłosować na Karola Nawrockiego, a tylko 26% to osoby pracujące na podstawie umowy o pracę. Jedynie 8% zwolenników Karola Nawrockiego prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, a 3% to rolnicy. Połowa (50%) wyborców Sławomira Mentzena to osoby zatrudnione na umowę o pracę. Znaczną część (17%) jego elektoratu stanowią także prowadzący własną pozarolniczą działalność gospodarczą, a co dwudziesty jego potencjalny wyborca (5%) jest rolnikiem. Emerytów i rencistów jest w tej grupie tylko 8%. Co dwudziesty (5%) wyborca Sławomira Mentzena jeszcze się uczy i nie pracuje zarobkowo. Największe grupy wśród elektoratu Rafała Trzaskowskiego stanowią zatrudnieni na umowę o pracę (39%) oraz emeryci i renciści (35%). Dość liczni wśród zwolenników Rafała Trzaskowskiego są także prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą (14%). Co dwudziesty (5%) jego potencjalny wyborca jeszcze się uczy i nie pracuje zarobkowo.

Deklarowane dochody netto i oceny warunków materialnych własnego gospodarstwa domowego wskazują, iż przeciętny status majątkowy wyborców Karola Nawrockiego jest gorszy niż wyborców Rafała Trzaskowskiego i Sławomira Mentzena.

Spośród trzech największych elektoratów w wyborach prezydenckich największy poziom zainteresowania polityką charakteryzuje wyborców Karola Nawrockiego, a najmniej nią zainteresowani są wyborcy Sławomira Mentzena. Ci ostatni także znacznie rzadziej niż wyborcy Karola Nawrockiego i Rafała Trzaskowskiego brali udział w ostatnich wyborach parlamentarnych.

Zdecydowaną większość elektoratów Karola Nawrockiego (87%) i Sławomira Mentzena (68%) stanowią osoby identyfikujące się z prawicą. O ile jednak wśród zwolenników Karola Nawrockiego prawicowe poglądy bezwzględnie dominują, to w przypadku Sławomira Mentzena znaczący jest też udział identyfikujących się z politycznym centrum (20%). Połowa elektoratu Rafała Trzaskowskiego deklaruje poglądy lewicowe, niemal co trzeci (30%) identyfikuje się z politycznym centrum, ale dość liczne są wśród nich także osoby o poglądach prawicowych (17%).

Biorąc pod uwagę poparcie dla partii politycznych można zauważyć, iż blisko dwie trzecie respondentów zamierzających w pierwszej turze wyborów oddać głos na Rafała Trzaskowskiego (64%) w wyborach do Sejmu 15 października 2023 roku zagłosowało na listy KKW Koalicja Obywatelska PO .N IPL Zieloni. Dość liczni są wśród nich ponadto wyborcy KKW Trzecia Droga Polska 2050 Szymona Hołowni – Polskie Stronnictwo Ludowe (14%) i KW Nowa Lewica (8%). Dziewięciu na dziesięciu (90%) zwolenników Karola Nawrockiego 15 października 2023 roku w wyborach do Sejmu poparło KW Prawo i Sprawiedliwość. Wśród elektoratu Sławomira Mentzena równoliczne grupy (po 24%) to wyborcy KW Konfederacja Wolność i Niepodległość oraz KW Prawo i Sprawiedliwość. Dość liczni wśród zwolenników Sławomira Mentzena są ponadto głosujący na KKW Trzecia Droga Polska 2050 Szymona Hołowni – Polskie Stronnictwo Ludowe (11%) oraz KKW Koalicja Obywatelska PO .N IPL Zieloni (9%).

Wyborcy Karola Nawrockiego charakteryzują się największą deklarowaną częstością praktyk religijnych – dwie trzecie spośród nich (67%) uczestniczy w praktykach religijnych co najmniej raz w tygodniu, a tylko 7% deklaruje, że nie uczestniczy w nich w ogóle. Największy udział niepraktykujących notujemy w natomiast w elektoracie Rafała Trzaskowskiego (42%). Choć większość zwolenników Rafała Trzaskowskiego (58%) bierze udział w praktykach religijnych, to tylko 21% robi to co najmniej raz w tygodniu. W praktykach religijnych uczestniczy też zdecydowana większość (72%) elektoratu Sławomira Mentzena, ale tylko 26% robi to regularnie co najmniej raz w tygodniu. Znaczącą część (28%) wyborców Sławomira Mentzena stanowią niepraktykujący.