Problematyka rodziny i jej przemian od lat pozostaje jednym z głównych przedmiotów zainteresowania CBOS. Regularnie monitorujemy pozycję rodziny w społeczeństwie oraz zmiany w jej pojmowaniu, postrzegane i definiowane jej modele, a także nowe typy związków oraz postawy wobec rozwodów. Szczególną uwagę poświęcamy również przemianom relacji kobiet i mężczyzn na polu domowym, rynku pracy i działalności publicznej.

Niniejszy numer „Opinii i Diagnoz” stanowi kontynuację refleksji podjętych w 2013 roku. W wydanym wówczas tomie „Kobieta w rodzinie, w pracy, w przestrzeni publicznej” poruszyliśmy niektóre problemy współczesnej polskiej rodziny – takie jak preferowane i realizowane modele rodziny, prokreacyjne postawy kobiet, praca zawodowa kobiet. W tym samym roku wydaliśmy numer poświęcony nie tylko kobietom, lecz także całym rodzinom, zatytułowany „Rodzina i jej przemiany”.

Obejmował on ważne zjawiska i procesy dotykające polskich rodzin, takie jak przemiany w zakresie realizowanych form życia małżeńsko-rodzinnego, akceptacji rozpadu małżeństw, alternatyw życia małżeńskiego czy stosunku do osób o orientacji homoseksualnej.

Zmiany dotyczące rodziny nie są jednoznaczne i trudno – także w oparciu o nasze badania – wnioskować, w jakim kierunku będą zmierzały. Na pewno warto je nadal monitorować. Niektóre bowiem obszary życia rodzinnego są stabilne (niekiedy wbrew intuicji), inne zmieniają się in plus (chociażby postrzeganie równouprawnienia kobiet i mężczyzn na rynku pracy czy znaczenia rodziny), a pozostałe, adekwatnie do obserwowanych w codziennym życiu zjawisk, ukazują powolną liberalizację poglądów, akceptację niezakładania rodziny czy rozpadu małżeństw.