W naszych badaniach wskaźnikami nastrojów społecznych są m.in. oceny i prognozy sytuacji gospodarczej i politycznej w Polsce, a także poziomu życia respondentów i ich rodzin oraz kondycji zakładów pracy, w których pracują ankietowani. Aby syntetycznie oddać dynamikę zmian nastrojów, ich bilans kwartalny prezentujemy w postaci średnich ocen na pięciopunktowej skali od –2 do +2 na tle trzech poprzednich kwartałów.

Zaufanie jest jedną z najważniejszych wartości utrzymujących spoistość grup społecznych, a w szerszym wymiarze – społeczeństw. CBOS od ponad dwudziestu lat monitoruje poziom zaufania społecznego – to, jaki stosunek do innych ludzi cechuje Polaków; czy jesteśmy wobec nich otwarci i pozytywnie nastawieni, czy też wręcz przeciwnie – zdystansowani i nieufni. Przedmiotem naszego zainteresowania jest również zaufanie badanych wobec sfery publicznej i państwa – stosunek do różnych instytucji i organizacji.

ZAUFANIE SPOŁECZNE

Która z dwóch opinii dotyczących życia społecznego w Polsce jest bliższa Pana(i) poglądom?

- Ogólnie rzecz biorąc, większości ludzi można ufać

- W stosunkach z innymi trzeba być bardzo ostrożnym

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań I 2002, I 2004, I 2006, I 2008, I 2010, I 2012, I 2014, I 2016. II 2018, II 2020, II 2022, II 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Czy, ogólnie rzecz biorąc, ma Pan(i) zaufanie czy też nie ma zaufania do nieznajomych, z którymi styka się Pan(i) w różnych sytuacjach?

- Zdecydowanie mam zaufanie

- Raczej mam zaufanie

- Raczej nie mam zaufania

- Zdecydowanie nie mam zaufania

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań I 2006, I 2008, I 2010, I 2012, I 2014, I 2016, II 2018, II 2020, II 2022, II 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Która z dwóch opinii dotyczących życia społecznego w Polsce jest bliższa Pana(i) poglądom?

- Zaufanie do partnerów w interesach na ogół się opłaca

- Zaufanie do partnerów w interesach na ogół źle się kończy

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań I 2002, I 2004, I 2006, I 2008, I 2010, I 2012, I 2014, I 2016. II 2018, II 2020, II 2022, II 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Ogólny wskaźnik zaufania. Wartości według 7-stopniowej skali od -3 do +3

- Bardzo duża nieufność, ostrożność (-3)

- Średnia nieufność (-2)

- Niewielka nieufność (-1)

- Postawa ambiwalentna (0)

- Niewielka ufność (+1)

- Średnia ufność (+2)

- Bardzo duża ufność, otwartość (+3)

/wykres: odsetki badanych/ oraz /tabela wg terminów badań 2006, 2008, 2010, 2012, 2014, 2016, 2018, 2020, 2022, 2024/

Średnie wartości syntetycznego wskaźnika zaufania mierzonego na skali od -3 do +3

/tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Średnie wartości syntetycznego wskaźnika zaufania mierzonego na skali od -3 do +3

/tabela wg preferencji partyjnych/

ZAUFANIE W SFERZE PUBLICZNEJ

Czy, ogólnie rzecz biorąc, ma Pan(i) zaufanie czy też nie ma Pan(i) zaufania do wymienionych instytucji:

* Wojsko

* NATO

* Władze lokalne miasta, gminy

* Policja

* Unia Europejska

* Urzędnicy, administracja publiczna

* Rzecznik Praw Obywatelskich

* Prezydent

* Sądy

* Rząd

* Media

* Sejm i Senat

* Trybunał Konstytucyjny

* Parte polityczne

- Zdecydowanie mam zaufanie

- Raczej mam zaufanie

- Raczej nie mam zaufania

- Zdecydowanie nie mam zaufania

- Trudno powiedzieć

/tabela/ oraz /tabela wg terminów badań I 2002, I 2004, I 2006, I 2008, I 2010, I 2012, I 2014, I 2016, II 2020, II 2022, II 2024/ oraz /tabele aneksowe: mam zaufanie, nie mam zaufania, trudno powiedzieć/

Średnie wartości syntetycznego wskaźnika zaufania w sferze publicznej mierzonego na skali 0-14

/tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Średnie wartości syntetycznego wskaźnika zaufania w sferze publicznej mierzonego na skali 0-14

/tabela wg preferencji partyjnych/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych

W naszych badaniach od kilku dekad śledzimy zmiany zachodzące w położeniu materialnym polskiego społeczeństwa. Regularnie – co miesiąc – pytamy o ocenę warunków materialnych gospodarstw domowych oraz poziomu życia, a także o przewidywania w tym zakresie na najbliższy rok. Zazwyczaj raz w roku pogłębiamy tę problematykę, pytając o sposoby gospodarowania pieniędzmi oraz poczucie zagrożenia biedą.

SPOSOBY GOSPODAROWANIA PIENIĘDZMI I ZAGROŻENIE BIEDĄ

Które z wymienionych określeń najlepiej charakteryzuje sposób gospodarowania pieniędzmi w Pana(i) gospodarstwie domowym?

- Żyjemy bardzo biednie - nie starcza mi (nam) nawet na podstawowe potrzeby

- Żyjemy skromnie - musimy na co dzień bardzo oszczędnie gospodarować

- Żyjemy średnio - starcza nam na co dzień, ale musimy oszczędzać na poważniejsze zakupy

- Żyjemy dobrze - starcza nam na wiele bez specjalnego oszczędzania

- Żyjemy bardzo dobrze - mogę (możemy) pozwolić sobie na pewien luksus

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg terminów badań III 2006 - III 2024/

Które z wymienionych określeń najlepiej charakteryzuje sposób gospodarowania pieniędzmi w Pana(i) gospodarstwie domowym?

- Żyjemy bardzo biednie lub skromnie

- Żyjemy średnio

- Żyjemy dobrze lub bardzo dobrze

/wykres wg terminów badań V 1993 - III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Które z poniższych stwierdzeń wybrał(a)by Pan(i) jako najbardziej zgodne z obecną sytuacją finansową w Pana(i) gospodarstwie domowym?

- Jestem spokojny(a), że finansowo dam (damy) sobie radę

- Nie boję się biedy, chociaż martwię się, że moja (nasza) sytuacja materialna może się pogorszyć

- Obawiam się biedy, choć sądzę, że jakoś sobie poradzę (poradzimy)

- Boję się biedy i nie wiem, jak sobie poradzę (poradzimy)

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań I 1997 - III 2024/ oraz /tabela wg terminów badań III 2006 - III 2024/ oraz /tabela wg sposobu gospodarowania pieniędzmi/ oraz /tabela aneksowa/

WARUNKI MATERIALNE GOSPODARSTW DOMOWYCH – OCENY I PRZEWIDYWANIA

Jak Pan(i) ocenia obecne warunki materialne swojego gospodarstwa domowego? Czy są one:

- Dobre

- Ani dobre, ani złe

- Złe

/wykres wg terminów badań IV 1987 – III 2024/

Jak Pan(i) sądzi, czy w ciągu najbliższego roku warunki materialne Pana(i) gospodarstwa domowego:

- Poprawią się

- Pozostaną bez zmian

- Pogorszą się

/wykres wg terminów badań I 2000 – III 2024/

Tabela – zależność prognozy dotyczącej warunków materialnych gospodarstwa domowego od ich aktualnej oceny

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych

W marcowym badaniu zapytaliśmy Polaków po raz pierwszy od listopada ubiegłego roku o ich poczucie zagrożenia wojną w Ukrainie oraz stosunek do ukraińskich uchodźców. Jako że od kilku miesięcy w polskiej i europejskiej debacie publicznej coraz częściej mówi się o możliwym załamaniu ukraińskiej obrony, a także o potencjalnych atakach Rosji na kolejne kraje – w tym te należące do NATO – nasze powtarzalne pytania uzupełniliśmy o kilka tematów dotyczących Sojuszu Północnoatlantyckiego. Zapytaliśmy badanych z jednej strony o to, czy – ich zdaniem – NATO wystarczająco wspiera walczącą Ukrainę, z drugiej – czy pomoc ta jest odpowiednio wykorzystywana przez Ukrainę, i wreszcie – na ile prawdopodobny wydaje im się przewidywany przez coraz więcej ekspertów atak Rosji na kraje sojuszu.

POCZUCIE ZAGROŻENIA

Czy, Pana(i) zdaniem, wojna na Ukrainie zagraża bezpieczeństwu Polski czy też nie?

-Zdecydowanie tak

-Raczej tak

-Raczej nie

-Zdecydowanie nie

-Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań III 2022 - III 2024/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

POMOC DLA UCHODŹCÓW Z UKRAINY

Czy, Pana(i) zdaniem, Polska powinna przyjmować ukraińskich uchodźców z terenów objętych konfliktem?

-Zdecydowanie tak

-Raczej tak

-Raczej nie

-Zdecydowanie nie

-Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów VIII 2015 - III 2024/ oraz /tabela wg elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa: tak, nie, trudno powiedzieć/

ZAANGAŻOWANIE NATO

Czy działania NATO wobec wojny w Ukrainie są:

- Zbyt ostrożne

- Odpowiednie

- Zbyt daleko posunięte

- Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela aneksowa/

Czy, Pana(i) zdaniem, Ukraina dobrze wykorzystuje pomoc otrzymywaną od krajów NATO?

-Raczej tak

-Raczej nie

-Zdecydowanie nie

-Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

Coraz częściej mówi się o ewentualnym, zbrojnym ataku Rosji na państwa NATO, który miałby nastąpić w ciągu najbliższych 3 do 8 lat. Na ile prawdopodobny wydaje się Panu(i) taki atak?

-Bardzo prawdopodobny

-Raczej prawdopodobny

-Raczej nieprawdopodobny

-Zupełnie nieprawdopodobny

-Trudno powiedzieć

/wykres/ oraz /tabela wg zainteresowania polityką/oraz /tabela wg elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych

Jakimi kryteriami będą kierowali się Polacy, głosując w wyborach samorządowych 7 kwietnia 2024 roku? Kogo, jakich ludzi chcieliby widzieć we władzach swoich miast i gmin? Sprawdziliśmy to w naszym marcowym sondażu.

KONTYNUACJA CZY ZMIANA?

Czy, ogólnie rzecz biorąc, w wyborach na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, wolał(a)by Pan(i) głosować:

- na osobę obecnie sprawującą ten urząd

- na innego kandydata niż ten, który obecnie sprawuje urząd

- Trudno powiedzieć/odmowa odpowiedzi

/wykres: ogół/ oraz /tabela wg badań VII 2014, X 2014, IX 2018, III2024/ oraz /tabela aneksowa/

A w wyborach do rady Pana(i) gminy/miasta, czy wolał(a)by Pan(i) głosować:

- na osobę obecnie sprawującą ten urząd

- na innego kandydata niż ten, który obecnie sprawuje urząd

- Trudno powiedzieć/odmowa odpowiedzi

/wykres: ogół/ oraz /tabela wg badań VII 2014, X 2014, IX 2018, III2024/ oraz /tabela aneksowa/

KANDYDACI POPIERANI PRZEZ PARTIE CZY NIEZWIĄZANI Z NIMI?

Czy, ogólnie rzecz biorąc, w wyborach wójta (burmistrza/prezydenta) swojej gminy/miasta wolał(a)by Pana(i) głosować na:

- kandydata mającego poparcie konkretnej partii, ugrupowania politycznego

- na kandydata niezależnego, niezwiązanego z żadną partią, ugrupowaniem politycznym

- Trudno powiedzieć/odmowa odpowiedzi

/wykres: ogół/ oraz /tabela wg badań VII 2014, X 2014, IX 2018, III2024/ oraz /tabela aneksowa/

A w wyborach do rady Pana(i) gminy/miasta, czy wolał(a)by Pan(i) głosować:

- kandydata mającego poparcie konkretnej partii, ugrupowania politycznego

- na kandydata niezależnego, niezwiązanego z żadną partią, ugrupowaniem politycznym

- Trudno powiedzieć/odmowa odpowiedzi

/wykres: ogół/ oraz /tabela wg badań VII 2014, X 2014, IX 2018, III2024/ oraz /tabela aneksowa/

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demokratycznych

Raz w miesiącu pytamy Polaków o ich opinie na temat działalności parlamentu i prezydenta, a także – w zależności od sytuacji – innych instytucji, na których w danym momencie koncentruje się uwaga opinii publicznej. Na ogół dwa razy do roku (w marcu i we wrześniu) przedstawiamy badanym większą liczbę instytucji, prosząc o ocenę ich funkcjonowania.

OCENY DZIAŁALNOŚCI PARLAMENTU

Oceny działalności:

* Sejmu,

* Senatu,

- Dobra,

- Zła,

- Trudno powiedzieć,

/tabela wg terminów badań I 2023 – III 2024/ oraz /tabele aneksowe/

Oceny działalności Sejmu – wykres wg terminów badań II 1998 – III 2024

Oceny działalności Senatu – wykres wg terminów badań II 1998 – III 2024

Tabela - oceny działalności Sejmu wg potencjalnych elektoratów partyjnych

Tabela - oceny działalności Senatu wg potencjalnych elektoratów partyjnych

OCENY DZIAŁALNOŚCI PREZYDENTA

Oceny działalności prezydenta Andrzeja Dudy:

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań I 2023 – III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności prezydenta (Aleksander Kwaśniewski, Lech Kaczyński, Bronisław Komorowski, Andrzej Duda) – wykres wg terminów badań II 1998 – III 2024

Tabela – oceny działalności prezydenta Andrzeja Dudy wg potencjalnych elektoratów partyjnych

Tabela – oceny działalności prezydenta Andrzeja Dudy wg elektoratów w II turze wyborów prezydenckich w 2020 roku

OCENY DZIAŁALNOŚCI WŁADZ SAMORZĄDOWYCH

Oceny działalności władz miasta/gminy

- Dobra

- Zła

/tabela wg terminów badań VI 2018 – III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności władz samorządowych miasta/gminy respondenta – wykres wg terminów badań XII 1997 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO

Oceny działalności Trybunału Konstytucyjnego

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań III 2017 – III 2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności TK - wykres wg terminów badań XII 2002 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH

Oceny działalności Rzecznika Praw Obywatelskich

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań III 2017 – III 2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności RPO - wykres wg terminów badań XII 1998 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI NAJWYŻSZEJ IZBY KONTROLI

Oceny działalności Najwyższej Izby Kontroli

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań III 2017 – III 2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności NIK - wykres wg terminów badań XII 1998 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI SĄDÓW I PROKURATURY

Oceny działalności:

* Sądów

* Prokuratury

- Dobra

- Zła

/tabela wg terminów badań II 2017 – III 2024/ oraz /tabele wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabele aneksowe/

Oceny działalności sądów - wykres wg terminów badań XII 1997 – III 2024

Oceny działalności prokuratury - wykres wg terminów badań XII 1997 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI POLICJI

Oceny działalności policji

- Dobra

- Zła

/tabela wg terminów badań III 2017 – III 2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności policji - wykres wg terminów badań XII 1997 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI WOJSKA

Oceny działalności wojska

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań III 2017 – III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności wojska - wykres wg terminów badań XII 1998 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI STRAŻY GRANICZNEJ

Oceny działalności Straży Granicznej

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań IX 2021, III 2022, IX 2022, III 2023, IX 2023, III 2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

OCENY DZIAŁALNOŚCI PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ

Oceny działalności Straży Pożarnej

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/wykres wg terminów badań V 2010, VI 2010, III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

OCENY DZIAŁALNOŚCI ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Oceny działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań III 2017 – III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności ZUS - wykres wg terminów badań X 2009 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA

Oceny działalności Narodowego Funduszu Zdrowia

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań III 2017 – III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności NFZ - wykres wg terminów badań I 2010 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI LASÓW PAŃSTWOWYCH

Oceny działalności Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań III 2012 - III 2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności Lasów Państwowych - wykres wg terminów badań III 2012 - III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI KRAJOWEJ ADMINISTRACJI SKARBOWEJ

Oceny działalności Krajowej Administracji Skarbowej

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań IX 2017 - III 2024/ oraz /wykres wg terminów badań IX 2017 – III 2024/ oraz /tabela aneksowa/

OCENY DZIAŁALNOŚCI NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO

Oceny działalności Narodowego Banku Polskiego

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań III 2017 – III 2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności NBP - wykres wg terminów badań XII 1998 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI KOŚCIOŁA RZYMSKOKATOLICKIEGO

Oceny działalności Kościoła rzymskokatolickiego

- Dobra

- Zła

/tabela wg terminów badań III 2017 – III 2024/ oraz /tabela wg potencjalnych elektoratów partyjnych/ oraz /tabela aneksowa/

Oceny działalności Kościoła rzymskokatolickiego - wykres wg terminów badań I 1989 – III 2024

OCENY DZIAŁALNOŚCI ZWIĄZKÓW ZAWODOWYCH

Oceny działalności związków zawodowych:

* NSZZ "Solidarność"

* Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych

*Forum Związków Zawodowych

- Dobra

- Zła

- Trudno powiedzieć

/tabela wg terminów badań III 2017 – III 2024/ oraz /tabele aneksowe/

Oceny działalności NSZZ "Solidarność" - wykres wg terminów badań XII 1998 – III 2024

Oceny działalności OPZZ - wykres wg terminów badań XII 1998 – III 2024

Oceny działalności FZZ - wykres wg terminów badań IX 2015 – III 2024

Aneks - tabele zróżnicowań społeczno-demograficznych

W 2023 roku przeprowadziliśmy na reprezentatywnej próbie dorosłych mieszkańców Polski badanie Postawy wobec osób z niepełnosprawnościami, na temat postrzegania sytuacji osób z niepełnosprawnościami w Polsce oraz społecznego nastawienia do różnego rodzaju niepełnosprawności. Wyniki tego badania przedstawione są w niniejszym tomie Opini i Diagnoz.

W naszych badaniach wielokrotnie, od kilku dekad, poruszaliśmy problematykę osób z niepełnosprawnościami (OzN), które w odczuciu społecznym należą do grup najbardziej zagrożonych wykluczeniem społecznym. W tekstach zawarte są odniesienia i porównania do wcześniejszych badań, dzięki czemu możemy śledzić, jak w ciągu ostatnich kilku dekad ewoluowały postawy wobec niepełnosprawności.