PUBLIKACJE

Społeczeństwo wobec podwyżki cen

Kafelek tematyczny komunikatu BD/69/5/88

Reakcje na podwyżki cen

- Oburzenie

- Rezygnacja, pogodzenie się z losem

- Obojętność

- Zrozumienie

- Inne /tabela wg terminów badań IV‘86, IV‘87, II‘88/

Ocena wpływu podwyżki cen na sytuację materialną ogółu społeczeństwa i własną

Pogorszy się w:

- bardzo dużym stopniu

- dużym stopniu

- niewielkim stopniu

- nie zmieni się

- trudno powiedzieć /IV‘86, IV‘87, II‘88/

Poglądy na temat podwyżki cen

- Podwyżka jest ceną, jaką zapłaci społeczeństwo z winy rządu

- Podwyżka jest naturalnym skutkiem sytuacji gospodarczej kraju

- Podwyżka jest kosztem, który poniesiemy teraz, aby w przyszłości było lepiej

Ocena własnej sytuacji materialnej

- Bardzo dobra i dobra /tabela wg terminów badań XII‘85, IV‘86, XII‘86, IV‘87, XI‘87, II‘88/

Sposoby radzenia sobie po podwyżce cen

- Ograniczenie wydatków na usługi - wykonywanie wszystkiego, co możliwe, we własnym zakresie

- Ograniczenie bieżących wydatków na utrzymanie rodziny

- Rezygnacja z zakupów artykułów trwałego użytku

- Przeznaczenie oszczędności na bieżące potrzeby

- Ograniczenie wydatków na kulturę

- Ograniczenie kontaktów towarzyskich

- Rezygnacja z wyjazdu na urlop

- Podjęcie pracy dodatkowej

- Rezygnacja z powiększenia /założenia/ rodziny

- Zabieganie o pomoc rodziny

- Zmiana pracy na lepiej płatną

- Zabieganie o pomoc państwa

- Zabieganie o pomoc kościoła /IV‘86, IV‘87, II‘88/

Opinie o motywach rządu do wprowadzenia podwyżki cen

- Zasłonić własną nieudolność

- Nie dopuścić do kolejek, pustych sklepów

- Dostosować ceny do rzeczywistych kosztów produkcji

- Zdobyć pieniądze na własne cele /IV‘86, II‘88/

Stan nastrojów społecznych

- Całkowity spokój

- Raczej spokój

- Pewne napięcie

- Bardzo duże napięcie

- Trudno powiedzieć /tabela wg terminów badań IV, IX‘87, II‘88/

Atmosfera społeczna

- Ogólne odprężenie i zadowolenie, wiara, że będzie lepiej

- Pewne odprężenie i zadowolenie, że jest trochę lepiej

- Rezygnacja, pogodzenie się z losem

- Lęk, obawa, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- Ogólne niezadowolenie, brak wiary w jakąkolwiek poprawę

- Trudno powiedzieć

- Mam inne zdanie /IX‘87, II‘88/

Czy w ciągu najbliższych lat możliwy jest w Polsce wybuch poważnego, otwartego konfliktu społecznego?

- Nie ma powodów do wybuchu konfliktu

- Są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie są za bardzo zmęczeni, żeby zajmować się polityką

- Są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie boją się angażować w politykę

- Konflikt wybuchnie, wiele na to wskazuje

- Konflikt wybuchnie, wszystko na to wskazuje

- Trudno powiedzieć /XI‘87, II‘88/

Ocena aktualnej sytuacji politycznej w kraju

Ocena aktualnej sytuacji gospodarczej w kraju /XII‘84, III, XII‘85, III, VII, X, XII‘86, IV, VIII, X, XI‘87, II‘88/

Perspektywy rozwoju sytuacji gospodarczej /IV, XI‘87, II‘88/

1988-03-02

Autor: Elżbieta Gorajewska-Mieciek

Za czy przeciw elektrowniom atomowym?

Kafelek tematyczny komunikatu BDF/67/7/88

ZA CZY PRZECIW I DLACZEGO?

Budowa elektrowni jądrowych ma swoich zwolenników i przeciwników. Gdyby poproszono Pana(ią) o zajęcie jednoznacznego stanowiska w sprawie budowy takich elektrowni w naszym kraju, to czy był(a)by Pan(i) za czy też przeciw?

- zwolennicy [Opowiadał(a)bym się za budową]

- przeciwnicy [Opowiadał(a)bym się przeciw]

- nie mający zdania [Nie wiem, nie potrafię zająć stanowiska]

/wskazania w procentach/ oraz /tabela aneksowa/

Uzasadnienia zwolenników

- budowa elektrowni jest koniecznością z uwagi na trudności energetyczne, brak węgla

- konieczność oszczędzania, przemawiają za tym względy ekonomiczne

- budowa elektrowni jest wymogiem nowoczesności i postępu technicznego

- należy je budować, ale powinny być bezpieczne dla ludzi

- dają mniejsze skażenie środowiska naturalnego

Uzasadnienia przeciwników

- obawa przed skutkami awarii elektrowni jądrowych, porównanie do awarii w Czernobylu

- awarie elektrowni jądrowych powodują zagrożenie dla ludzi (są niebezpieczne, grozi choroba popromienna)

- awarie powodują zagrożenie dla środowiska naturalnego

- ogólnie - obawa przed skutkami awarii

- obawa przed niedotrzymaniem rygorów technologicznych przy budowie i eksploatacji takich elektrowni, niebezpieczeństwo składowania odpadów radioaktywnych

- należy wykorzystywać inne źródła energii, np. wodną, słoneczną, wiatraki

- brak funduszy na ich budowę, są pilniejsze inwestycje

KIM SĄ ZWOLENNICY, A KIM PRZECIWNICY?

Omówienie zróżnicowań według cech demograficzno-społecznych, województw, deklarowanych zainteresowań i postaw

Tabele aneksowe

1988-02-25

Autor: Elżbieta Kassyk

Opinie o Niemieckiej Republice Demokratycznej i jej kontaktach z RFN

Kafelek tematyczny komunikatu BD/58/4/88

1. Nastawienie Polaków do NRD

Wskazania na prawdziwych sojuszników i potencjalnych przeciwników Polski

Kraje socjalistyczne:

Kraje socjalistyczne - ogólnie /VIII‘85, IV‘87, X‘87/

- N. Ceausescu /sympatia, antypatia, obojętność, brak znajomości/

2. Znaczenie dla Polski zacieśnienia współpracy między NRD i RFN

- Niebezpieczeństwo wzrostu militarnego zagrożenia Polski

- Zagrożenie dla powojennego ładu w Europie, ukształtowanego w wyniku konferencji poczdamskiej

- Niebezpieczeństwo nawroty tradycyjnie nastawionego antypolsko nacjonalizmu niemieckiego

- Okoliczności, które w historii kończyły się dla Polski tragicznie

- Ograniczenie wymiany i pomocy gospodarczej dla Polski

3. Czynniki determinujące ocenę zacieśnienia kontaktów między NRD i RFN

1988-02-17

Autor: Eugeniusz Śmiłowski

Prestiż zawodów występujących na wsi w opinii jej mieszkańców

Kafelek tematyczny komunikatu BDF/55/6/88

Prestiż zawodów wiejskich

- rolnik indywidualny

- agronom

- nauczyciel

- lekarz

Prestiż zawodów fizycznych

- robotnik leśny

- robotnik PGR

- robotnik budowlany

- rolnik indywidualny

- robotnik fabryczny

1988-02-15

Autor: Włodzimierz Dzun

Jakie zawody są przez ludzi cenione?

Kafelek tematyczny komunikatu BDF/54/5/88

Zawody najbardziej cenione przez badanych

- wojsko /żołnierz, oficer/

- rzemieślnik - właściciel zakładu

- tokarz

- sprzedawca

Zawody najbardziej cenione przez różne grupy społeczne /tabela/

1988-02-15

Autor: Cezary Sowiński

Demokracja czy poddemokratyzowanie?

Kafelek tematyczny komunikatu AP/36/2/88

Omówienie artykułów prasowych dotyczących projektu ordynacji wyborczej do rad narodowych.

1988-02-14

Autor: Cybulko

Wpływ rady pracowniczej na decyzje w przedsiębiorstwie

Kafelek tematyczny komunikatu BDF/48/4/88

1. Struktura społeczna i organizacyjna rad pracowniczych

2. Obszary wpływu rad pracowniczych

3. Zróżnicowanie wpływu rad na decyzje

Aneks

Związki pomiędzy ocenami wpływu rad pracowniczych na decyzje w wybranych dziedzinach w 1985 r.

oraz w 1987 r.

Samodzielność decyzyjna rad w zależności od wielkości ich wpływu na decyzje w 1985 i w 1987 roku.

1988-02-09

Autor: Paweł Ruszkowski

Opinie o polityce zagranicznej rządu i sytuacji Polski w świecie

Kafelek tematyczny komunikatu BD/47/3/88

Wpływ kontaktów politycznych ze światem na:

- pozycję Polski w świecie

- sytuację gospodarczą Polski

- sytuację polityczną w kraju

Wskazania na potrzebę:

- zacieśnienia współpracy

- ograniczenia współpracy

Gdyby odbyło się powszechne głosowanie nad dalszą przynależnością Polski do Układu Warszawskiego, to głosował(a)by Pan(i) za:

- pozostaniem

- wystąpieniem

- trudno powiedzieć

/jeśli za wystąpieniem/

Czy w takim wypadku Polska powinna:

- pozostać neutralna

- związać się militarnie z blokiem państw zachodnich

- trudno powiedzieć

Które państwa zaliczył(a)by Pan(i), po doświadczeniach lat minionych, do prawdziwych sojuszników Polski?

- Kraje socjalistyczne

- USA

- Francja

- Włochy

- Polska w ogóle nie ma sojuszników /IV, X‘87/

Państwa zagrażające bezpieczeństwu Polski

Autorzy: Elżbieta Kościesza, Beata Jaworska

Opinie społeczne o urzędach, urzędnikach i funkcjonowaniu administracji

Kafelek tematyczny komunikatu BDF/20/2/88

TERENOWE ORGANY ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ URZĘDY GMINNE, MIEJSKIE, DZIELNICOWE

Wykresy:

- Ocena pracy urzędów stopnia podstawowego

- Ocena pracy urzędów na tle pracy ADM, służby zdrowia i zakładów świadczących usługi dla ludności oraz /tabela wg skali szkolnej - aneks/

- Ocena pracy urzędów według wybranych cech respondentów oraz /tabela - aneks/

CO BYŁO PRZEDMIOTEM KRYTYKI W PRACY URZĘDÓW ADMINISTRACJI PAŃSTWOWEJ SZCZEBLA PODSTAWOWEGO?

Powody narzekań ludzi na pracę urzędów:

- zła organizacja pracy oraz /tabela - aneks/

- niska kultura obsługi oraz /tabela - aneks/

- nadmierna formalizacja, biurokracja oraz /tabela - aneks/

- niskie morale, brak dyscypliny pracy urzędników oraz /tabela - aneks/

- niskie kompetencje zawodowe urzędników oraz /tabela - aneks/

- niska jakość pracy, niesolidność, nieterminowość pracy urzędników

- braki bazy techniczno-materiałowej

- łapówkarstwo

- pozostałe powody narzekań /wykres/

Propozycje zmian w organizacji pracy urzędów:

- poprawić organizacje pracy

- znieść nadmierną formalizację, biurokrację

- podnieść kulturę obsługi

- podnieść morale, dyscyplinę pracy urzędników

- podwyższyć kompetencje zawodowe urzędników

- poprawić bazę techniczno-materiałową

- podnieść jakość pracy

- pozostałe propozycje /wykres/

Przyczyny niezadowolenia ludzi z pracy urzędów;

- niska kultura obsługi petentów

- nadmierna formalizacja, biurokracja

- niefachowość urzędników

- brak dyscypliny pracy urzędników

- zła organizacja pracy

- braki bazy techniczno-materiałowej urzędów

- inne

- brak powodów narzekań /tabela wg skali szkolnej/

KOGO NALEŻY WINIĆ ZA KŁOPOTY W URZĘDZIE?

Kogo winić za swe kłopoty w urzędzie:

- urzędników oraz /tabela - aneks/

- kierowników oraz /tabela - aneks/

- rząd oraz /tabela - aneks/

- system polityczny

- siebie oraz /tabela - aneks/

- inne /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela ocena wg skali szkolnej/

TRAKTOWANIE OBYWATELA W URZĘDZIE

Czy urzędnicy traktują wszystkich jednakowo?

- tak

- nie

- nie wiem /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

Od czego zależy traktowanie w urzędzie?

- znajomość z urzędnikiem

- wysoka pozycja społeczna klienta

- kultura osobista urzędnika

- kultura osobista klienta

- wygląd zewnętrzny klienta

- charakter sprawy, jej trudności

- gotowość do wręczenia lub przyjęcia łapówki

- uczciwość urzędnika

- inne /wykres/

Kto jest traktowany lepiej:

- znajomi, przyjaciele, rodzina

- ludzie zamożni, protegowani, na stanowiskach

- ludzie o wyróżniającym się, korzystnym wyglądzie zewnętrznym

- ludzie uczciwi, spokojni, kulturalni

- inne określenia, trudno powiedzieć /wykres/

Kto jest traktowany gorzej?

- ludzie "szarzy", nie znani, bez wpływów

- ludzie słabsi, wyróżniający się niekorzystnym wyglądem zewnętrznym

- ludzie biedni

- ludzie agresywni, niekulturalni

- ludzie ze wsi, rolnicy

- inne określenia

- trudno powiedzieć /wykres/

ŁAPÓWKI

Czy dałbyś łapówkę, gdyby urzędnik Ci zaproponował?

- tak

- nie

- nie, złożyłbym skargę

- tak, złożyłbym skargę

- trudno powiedzieć /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

Czy spotkałeś się ze skuteczną łapówką?

- tak

- nie /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

CZY OBSŁUGA PETENTÓW W URZĘDACH BĘDZIE LEPSZA?

Czy praca urzędów ulegnie poprawie?

- tak

- nie

- pogorszy się

- nie wiem /wykres/ oraz /wykresy wg wybranych cech respondentów/ oraz /tabela - aneks/

Aneks

1988-01-21

Autor: Andrzej Florczyk

Mieszkańcy Warszawy o szczycie Gorbaczow-Reagan i sytuacji międzynarodowej

Kafelek tematyczny komunikatu BS/17/2/88

SPOTKANIE NA SZCZYCIE - ZAINTERESOWANIE, WIEDZA I OCENY REZULTATÓW

Stopień swojego zainteresowania szczytem waszyngtońskim warszawiacy określali:

- ze szczególną uwagą śledziłem informacje na ten temat

- w miarę uważnie słuchałem (lub czytałem) informacje na ten temat

- coś słyszałem lub czytałem na ten temat

- wiem tylko tyle, że spotkanie takie się odbyło /omówienie w tekście/

Na pytanie o najważniejsze postanowienia podjęte w Waszyngtonie odpowiadano:

- likwidacja rakiet średniego i krótszego zasięgu w Europie

- redukcja zbrojeń

- ograniczenie broni jądrowej

- obustronna kontrola realizacji postanowień o likwidacji rakiet w Europie

- ustalenie terminu i zasad spotkania w Moskwie

- uzgodnienia w sprawie współpracy kulturalnej, naukowej i gospodarczej

- wycofanie wojsk ZSRR z Afganistanu

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Ogólna ocena rezultatów spotkania:

- osiągnięto wiele, ale można było więcej

- osiągnięto wszystko to, co na tym etapie można było osiągnąć

- osiągnięto więcej, niż się można było spodziewać

- osiągnięto niewiele, rezultaty są znikome

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Wpływ podpisanego porozumienia na wzrost bezpieczeństwa w Europie:

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Wpływ spotkania na odsunięcie groźby wojny:

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Przewidywany rozwój stosunków radziecko-amerykańskich:

- nastąpi wyraźna poprawa

- nastąpi pewna poprawa

- nic się nie zmieni

- nastąpi pewne pogorszenie

- nastąpi znaczne pogorszenie

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Przedmiot porozumienia:

- współpraca gospodarcza i kulturalna

- dalsze ograniczenie zbrojeń

- prawa człowieka

- problemy ogólne /terroryzm, ochrona środowiska itp../

- zakaz doświadczeń z bronią jądrową

- konflikty regionalne

- pełna likwidacja broni jądrowej /tabela wg przewidywanego terminu osiągnięcia porozumienia./

STOSUNEK BADANYCH DO M.GORBACZOWA I R. REAGANA

Stosunek badanych do M. Gorbaczowa i R. Reagana

- zyskał moja sympatię

- nie zyskał mojej sympatii

- jest mi obojętny, jego osoba nie budzi mojej sympatii i niechęci

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Czyje podejście do spraw międzynarodowych bardziej Pana(ią) przekonuje: M. Gorbaczowa czy R. Reagana?

- w niektórych sprawach M. Gorbaczowa, w niektórych R. Reagana

- bardziej M. Gorbaczowa

- bardziej R. Reagana

- ani jednego, ani drugiego

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Oceny intencji i zachowań podczas rozmów były następujące:

- był bardziej elastyczny w rokowaniach

- był bardziej godny zaufania

- miał uczciwe intencje

- lepiej się prezentował /tabela wg odpowiedzi: raczej M.G., raczej R.R., obaj jednakowo, żaden z nich, trudno powiedzieć/

WPŁYW SPOTKANIA NA SZCZYCIE NA OGÓLNE OCENY SYTUACJI MIĘDZYNARODOWEJ

Oceny tego, kto jest obecnie silniejszy (po spotkaniu, przed spotkaniem):

- USA

- jest równowaga

- ZSRR

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Twierdzenia:

- USA nigdy pierwsze nie użyją broni jądrowej

- ZSRR nigdy pierwsze nie użyje broni jądrowej /omówienie w tekście/

Któremu z wielkich mocarstw bardziej zależy na utrzymaniu i utrwalaniu pokoju na świecie?

- obydwu w takim samym stopniu

- ZSRR

- USA

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście /

Które z mocarstw więcej zrobiło dla utrzymania i utrwalenia pokoju:

- obydwa tyle samo

- więcej ZSRR

- więcej USA

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Ocena napięcia międzynarodowego:

- maleje

- nie zmienia się

- wzrasta

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Prawdopodobieństwo konfliktu zbrojnego między Wschodem a Zachodem (po spotkaniu):

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Oceny:

- sytuacja międzynarodowa

- stosunki Wschód - Zachód

- stosunki radziecko-amerykańskie /omówienie w tekście/

O przyszłości świata i Polski myśli się:

- zarówno z obawą, niepokojem, jak i nadzieją

- z obawą i niepokojem

- z wiarą, nadzieją /omówienie w tekście/

1988-01-18

Autor: Elżbieta Lenczewska

1 - 10/ 6988

CBOSLAB

05.06.2025

Młodzi Polacy o sobie - podsumowanie

W ramach drugiej odsłony projektu CBOSLab zaprezentowaliśmy wyniki przeprowadzonego przez CBOS badania postaw przedstawicieli najmłodszych pokoleń dorosłych Polaków: zetek i igreków.

CBOSPODCAST

29.05.2025

Rafał Trzaskowski ma większe szanse wygrać te wybory

Gościem kolejnego odcinka CBOS Podcastu jest prof. Paweł Ruszkowski, socjolog z Uniwersytetu Civitas. Rozmawiamy o społecznej mobilizacji w kontekście II tury wyborów prezydenckich, znaczeniu politycznej polaryzacji oraz możliwych przepływach wyborców i głosach tych, którzy nie wzięli udziału w I turze wyborów.

Zastanawiamy się również nad politycznym efektem „piwa z Mentzenem” i tym, na kogo i dlaczego zagłosują wyborcy Sławomira Mentzena.

Podcast jest dostępny również w serwisie Spotify: CBOS Podcast - odcinek 6

ZAMÓWSWOJEBADANIE

CBOSTRENDY Wyniki badań

WYDARZENIA

17.06.2025

Wyróżnienie dla CBOS w X edycji konkursu o Puchar Pytii za sondaż przed wyborami prezydenckimi 2025!

MIXEDMODE

Stosowanie zestawu technik w badaniu sondażowym

Prof. dr hab. Jarosław Górniak
Instytut Socjologii
Uniwersytet Jagielloński

Stosowanie w jednym badaniu sondażowym więcej niż jednej techniki gromadzenia danych przy wykorzystaniu tego samego kwestionariusza (w sensie brzmienia i kolejności pytań), np : ankieta pocztowa, CAWI, CATI, wywiad osobisty: