DRUGI ETAP REFORMY I REFERENDUM - OKOLICZNOŚCI ZEWNĘTRZNE

Nastroje wśród ludzi z najbliższego otoczenia:

- ogólne odprężenie i zadowolenie, wiarę, że będzie lepiej

- apatię, rezygnację, pogodzenie się z losem

- lęk, obawę, co przyniesie przyszłość, niepewność jutra

- ogólne niezadowolenie, niewiarę w jakąkolwiek poprawę

/omówienie w tekście/

Czy w ciągu najbliższych kilku lat możliwy jest w Polsce wybuch poważnego, otwartego konfliktu społecznego?

- Raczej tak, wiele na to wskazuje

- Tak, wszystko na to wskazuje

- Są powody do wybuchu takiego konfliktu, ale ludzie nie mają nadziei, że protesty mogą coś zmienić

- Są powody do wybuchu takiego konfliktu, ale ludzie są za bardzo zmęczeni, żeby zajmować się polityką

- Są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie boją się angażować w politykę

- Nie ma powodów do wybuchu konfliktu

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

Ocena perspektyw poprawy sytuacji gospodarczej:

- poprawi się

- nie zmieni się

- pogorszy się

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘85 - XI‘87/

Ocena perspektyw poprawy sytuacji politycznej:

- poprawi się

- nie zmieni się

- pogorszy się

- trudno powiedzieć

/tabela wg badań XII‘85 - XI‘87/

Szanse powodzenia reformy:

- reforma będzie kontynuowana i zakończy się powodzeniem

- reforma będzie kontynuowana, ale jej wynik jest bardzo niepewny

- wszystko wskazuje, że reforma gospodarcza nie uda się

- trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

PO CO REFERENDUM?

Ci, którzy wezmą udział w referendum będą się kierowali:

- przekonaniem, że faktycznie decydują o ważnych sprawach państwa

- poczuciem obowiązku, wypełniania swoich obywatelskich powinności

- przyzwyczajeniem, że jak każą, to trzeba iść głosować

- przekonaniem, że większość pójdzie - więc zrobią tak samo

- nadzieją, że ich udział dostrzeżony i oceniony

- obawą, że niewzięcie udziału będzie źle oceniane, ze władza to sobie zapamięta

- czym innym

/omówienie w tekście/

Ci, którzy nie wezmą udziału w referendum, będą się kierowali:

- brakiem zainteresowania, niczym się nie interesują

- innymi osobistymi, pozapolitycznymi względami

- nieufnością, wcześniej wielokrotnie zawiedli się na obietnicach władzy

- przekonaniem o niesłuszności proponowanych rozwiązań

- ulegną namowom, żeby nie brać udziału w referendum

- wrogością, wobec wszystkich poczynań władzy

- mam inne zdanie

/omówienie w tekście/

Pytanie otwarte o cel zorganizowania referendum:

- referendum jest fikcją

- sposobem dowiedzenia się, co ludzie myślą

- sposobem uzyskania akceptacji społeczeństwa

- zostało zorganizowane w celu poprawienia trudnej sytuacji

- wypowiedzi negujące sens referendum

- Trudno powiedzieć

/omówienie w tekście/

CZYM JEST WYNIK GŁOSOWANIA?

Polityka władz w wychodzeniu z kryzysu:

- daje szansę

- nie daje szansy

- trudno powiedzieć

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Perspektywy realizacji reformy gospodarczej:

- powodzenie

- niepewność

- niepowodzenie

- trudno powiedzieć

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Społeczne zaufanie do władz:

- pełne zaufanie

- dostrzeganie dobrej woli

- nieufność

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Przewidywane kierunki rozwoju sytuacji gospodarczej:

- poprawa

- stagnacja

- pogorszenie

/tabela wg deklarowanego sposobu odpowiadania na I i II pytanie referendum/

Analiza artykułów prasowych na temat kary śmierci, które ukazały się w 1987 r. w związku z informacjami o rozpoczęciu prac komisji nowelizującej przepisy prawa karnego oraz ze Zjazdem Zrzeszenia Prawników Polskich, opowiadającym się za zniesieniem kary śmierci w Polsce

OPINIE POLAKÓW O RFN I ICH NASTAWIENIA WOBEC TEGO PAŃSTWA

Państwa stanowiące największe zagrożenie dla Polski:

- RFN

- USA /tabela wg badań VIII‘85, VIII‘87, X;87/

Państwa, których polityka stanowi największe zagrożenie dla pokoju w Europie:

- RFN

- USA /tabela wg badań VIII‘85, IV‘87/

OCENA STOSUNKÓW MIĘDZY POLSKĄ A REPUBLIKĄ FEDERALNĄ NIEMIEC

Ocena wzajemnych stosunków między Polską a  RFN, USA, ZSRR:

- dobre

- ani dobre, ani złe

- złe

- trudno powiedzieć /tabela/

Jak się Panu wydaje, czy w Polsce w najbliższych latach - ogólnie rzecz biorąc - przestępczość będzie wzrastać czy maleć?

- wzrośnie

- będzie taka sama

- zmaleje

- trudno powiedzieć

Szczególnie groźne przestępstwa:

- ciężkie przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu

- rozboje, rabunki, kradzieże własności prywatnej, włamania do mieszkań, okradanie samochodów

- gwałty, gwałty zbiorowe, gwałty na nieletnich

- pobicia, napady chuligańskie, chuligaństwo

- przestępstwa gospodarcze, malwersacje, marnotrawstwo mienia społecznego i państwowego

Przestępstwa zasługujące na karę śmierci /odpowiedzi na pytanie otwarte/

- najcięższe przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu, takie jak: morderstwo, napad bandycki, rozbój

- gwałty i przestępstwa na tle seksualnym

- przestępstwa przeciwko państwu: zdrada ojczyzny, szpiegostwo

- udział w aferach gospodarczych

Opinie o poziomie przestępczości w Polsce a stosunek do kary śmierci /tabela/

Czy widzi Pan(i) potrzebę stosowania kary śmierci w Polsce?

- Tak

- Nie

- Trudno powiedzieć

Aneks

OCENA PRACY MILICJI OBYWATELSKIEJ

Jak większość społeczeństwa ocenia pracę milicji?

A jak Pan(i) osobiście ocenia pracę milicji? /tabela wg danych socjo-demograficznych/

- Zdecydowanie pozytywnie

- Raczej pozytywnie

- Ani pozytywnie, ani negatywnie

- Raczej negatywnie

- Zdecydowanie negatywnie

- Trudno powiedzieć

- Brak danych

Deklarowane postawy wobec systemu władzy

- Akceptujące - istniejący w Polsce system władzy jest dobry i w zasadzie nie wymaga zmian

- Akceptująco-reformatorska - istniejący w Polsce system władzy jest w zasadzie dobry, choć pewne zmiany byłyby potrzebne

- Krytyczno-reformatorska -  istniejący w Polsce system władzy wskazuje wiele nieprawidłowości. Konieczne są duże zmiany

- Odrzucająca - istniejący w Polsce system władzy jest zły. Byłoby z korzyścią dla wszystkich, gdyby go całkowicie zmienić

Czy miejsce, w którym Pan(i) mieszka można nazwać bezpiecznym i spokojnym?

- zdecydowanie tak

- raczej tak

- raczej nie

- zdecydowanie nie

- trudno powiedzieć /tabela poczucie bezpieczeństwa a ocena pracy policji/

OCENA ZAWODU MILICJANTA

Jak Pan(i) sądzi, za co ludzie cenią, szanują milicję?

- Poczucie bezpieczeństwa

- Walka z przestępczością

- Ciężka, niewdzięczna praca

- Pomoc ludziom

- Życzliwość, uprzejmość

Za co ludzie nie cenią, nie szanują milicji?

- Złe odnoszenie się do ludzi

- Nadużywanie władzy i uprawnień

- Brutalność, przemoc

- Brak sprawiedliwości

- Opieszałość w działaniu

KONTAKTY Z FUNKCJONARIUSZAMI

Czy i jak często w ciągu ostatnich dwóch lat miał Pan(i) bezpośredni kontakt z funkcjonariuszami MO?

- Często

- Dość często

- Rzadko, sporadycznie

- Brak kontaktu /tabela wg oceny pracy milicji/

PRZYWILEJE MILICYJNE

- System zaopatrzeniowo-handlowy /odrębna sieć sklepów, kasyna, lepsze zaopatrzenie, tańsze towary, możliwość kupna bez kartek/

- Korzyści finansowe i materialne /wysokie zarobki, premie, dochody/

- Sprawa mieszkań /wcześniejsze ich otrzymywanie, dogodne pożyczki i kredyty, /

- Korzystniejszy system emerytur i rent

- Służba zdrowia /własna, dobra kadra, własne sanatoria i szpitale, bezpłatne leki/

Co należałoby zrobić, aby milicja cieszyła się większym uznaniem społeczeństwa?

- postawić większe wymagania przy doborze kandydatów, wymagać większej uczciwości i kultury od funkcjonariuszy

- należy stworzyć milicję pracującą dla społeczeństwa, a nie dla utrzymania władzy

- przywrócić jej funkcję zgodną z nazwą, tj. ochronę obywatela, a nie ochronę interesów państwa

- zwiększyć jej więź ze społeczeństwem

- milicjant powinien być przyjacielem, doradcą obywatela

Zjawiska patologiczne w instytucjach gospodarczych:

- przekupstwo, łapownictwo

- protekcje, kumoterstwo, klikowość

- leniwe, opieszałe, byle jakie spełnianie obowiązków

- partactwo, niesolidność, brakoróbstwo

- bierność i obojętność wobec spraw zakładu

- biurokracja, opieszałość w załatwianiu spraw przez administrację

- zła organizacja pracy

- brak dyscypliny, nieszanowanie przepisów

- nadużywanie alkoholu i nietrzeźwość

- brak kultury, wulgarne zachowanie i wyrażanie się

- zanieczyszczanie środowiska naturalnego, rzek i powietrza

- kradzieże, przywłaszczanie cudzego mienia

- brak poszanowania mienia społecznego

- nadużywanie stanowisk dla własnych korzyści

- bezmyślność i rutyna w czynnościach i zachowaniach

- znieczulica, obojętność na sprawy innych ludzi

- zawiść, chorobliwe ambicje

- pazerność na pieniądze, zarabianie za wszelką cenę

- kłamstwa, oszustwa, pomówienia /omówienie w tekście/

Przedmiotem opracowania są publikacje na temat wyników referendum, które ukazały się na łamach prasy codziennej i tygodniowej na początku grudnia 1987

ZAUFANIE DO INSTYTUCJI, GRUP I ORGANIZACJI ODGRYWAJĄCYCH WAŻNĄ ROLĘ W ŻYCIU SPOŁECZNYM I POLITYCZNYM

Czy działalność ... dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami? [pytanie traktowane jako wskaźnik zaufania]

- Sejm

- Rząd, Rada Ministrów

- wojsko

- PRON

- PZPR

- Kościół

- Rada Państwa

- Związki zawodowe

- MO i resort spraw wewnętrznych

- opozycja

- środki masowego przekazu

- ZSL

- SD

/tabela wg badań XII‘85 - XI‘87/ oraz /tabela -  średnie zaufania do wybranych instytucji wg cech społeczno-demograficznych/

OPINIE O POLITYKACH

Czy działalność polityków dobrze służy społeczeństwu i jest zgodna z jego interesami:

- J. Glemp

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- L. Wałęsa i osoby skupione wokół niego

/omówienie w tekście/ oraz /tabela wg badań VII‘86, XII‘86, VII‘87, XI‘87/ oraz /tabela wg sympatii, braku sympatii, obojętności, nieznajomości/

Często na co dzień używamy sformułowania, że ktoś cieszy się naszą większą lub mniejszą sympatią. Gdyby poproszono Pana(ią) o wyrażenie właśnie takiego stosunku do osób wymienionych na liście. [wskaźnik popularności]

- W. Baka

- K. Barcikowski

- J. Baryła

- J. Czyrek

- J. Dobraczyński

- J. Glemp

- J. Główczyk

- W. Jaruzelski

- C. Kiszczak

- M. Kotański

- J. Kozioł

- A. Krawczuk

- R. Malinowski

- Z. Messner

- Z. Michalik

- A. Miodowicz

-T. W. Młyńczak

- M. Orzechowski

- T. Porębski

- M. F. Rakowski

- Z. Sadowski

- F. Siwicki

- Z. Szałajda

- J. Urban

- M. Woźniak

- L. Wałęsa

/tabela: sympatia, brak sympatii, obojętność, nieznajomość/ oraz /tabela: stosunek do polityków wg terminów badań XII‘85, VII‘86, XII‘86, IV‘87, VII‘87, XI‘87/

Średni poziom zaufania do poszczególnych polityków mierzonych na skali od 0 do 100 punktów:

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- J. Glemp

- L. Wałęsa

/tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Średni poziom popularności poszczególnych polityków mierzonych na skali od 0 do 100 punktów

- W. Jaruzelski

- Z. Messner

- J. Glemp

- L. Wałęsa

/ tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Aneks - podstawowe dane o zbiorowości badanych

OCENY MIJAJĄCEGO ROKU

Ocena mijającego roku (pozytywna, ani dobra, ani zła, negatywna, brak oceny) w wymiarze spraw:

- osobistych

- rodzinnych

- zakładu pracy

- kraju

- świata /tabela z badań XII‘87, VIII‘86/

Ocena roku:

- pozytywna

- ani dobra, ani zła

- negatywna

- brak oceny /tabela wg badań XII‘87, VIII‘86, III‘85, I‘84/ oraz /tabela wg wieku/

Prognoza roku następnego:

- lepszy

- taki sam

- gorszy

- brak prognozy /tabela wg badań XII‘87, VIII‘86, III‘85/

Powody zadowolenia w mijającym roku ze sfery życia osobistego, rodzinnego - omówienie w tekście

Powody niezadowolenia badanych w mijającym roku ze sfery życia, rodzinnego - omówienie w tekście

NASTROJE SPOŁECZNE

Ocena aktualnej sytuacji gospodarczej w kraju:

- bardzo dobra

- dobra i dość dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła i zła

- bardzo zła /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Prognoza rozwoju sytuacji gospodarczej w kraju;

- bardzo się poprawi

- trochę się poprawi

- pozostanie bez zmian

- trochę się pogorszy

- bardzo się pogorszy /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Ocena obecnej sytuacji gospodarczej w porównaniu ze stanem sprzed 12 miesięcy:

- trochę gorsza

- dużo gorsza

- taka sama

- trochę lepsza

- dużo lepsza

- trudno powiedzieć /tabela/ oraz /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Postrzegający perspektywę reformy gospodarczej jako:

- sukces

- wynik niepewny

- niepowodzenie /tabela wg cech społeczno-demograficznych/

Ocena aktualnej sytuacji politycznej w kraju:

- bardzo dobra

- dobra i dość dobra

- ani dobra, ani zła

- raczej zła i zła

- bardzo zła wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Prognoza rozwoju sytuacji politycznej w kraju;

- bardzo się poprawi

- trochę się poprawi

- pozostanie bez zmian

- trochę się pogorszy

- bardzo się pogorszy /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Ocena napięcia społecznego w kraju:

- spokój

- raczej spokój

- pewne napięcie

- duże napięcie /wykres z badań XII‘84 - XI‘87/

Czy w ciągu najbliższych lat możliwy jest w Polsce wybuch poważnego, otwartego konfliktu społecznego:

- tak, wiele na to wskazuje

- wszystko zdaje się wskazywać na możliwość wybuchu konfliktu

- są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie są za bardzo zmęczeni, żeby zajmować się polityką

- są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie nie mają nadziei, że protesty mogą coś zmienić

- są powody do wybuchu konfliktu, ale ludzie boją się angażować w politykę

- nie ma powodów do wybuchu konfliktu

- trudno powiedzieć /omówienie w tekście/

Przyczyny wybuchu konfliktu:

1. Położenie materialne społeczeństwa:

- podwyżki cen, stale rosnące ceny

- pauperyzacja społeczeństwa

- niskie płace, zarobki

- złe zaopatrzenie

2. Sytuacja ekonomiczna kraju:

- kryzys, brak stabilizacji gospodarczej

- niepowodzenie reformy gospodarczej

- niemotywacyjny system wynagrodzeń

3. Sytuacja polityczna:

- brak zaufania do władzy

- brak perspektyw przed społeczeństwem

- brak konsekwencji w działaniu władz

- brak demokracji

4. Nie rozwiązane kwestie społeczne

- brak sprawiedliwości

- trudności startu życiowego młodzieży /omówienie w tekście/

OCENA POZIOMU I WARUNKÓW ŻYCIA SPOŁECZEŃSTWA

Ocena dziedzin życia społecznego:

- poziom i warunki życia obywateli

- poziom płac, wysokość zarobków

- poziom cen

- zaopatrzenie rynku w artykuły:

- żywnościowe

- przemysłowe

- sytuacja mieszkaniowa /tabela/

Opinie na temat kłopotów związanych z codziennymi zakupami:

- wzrastają

- są takie, jak były

- maleją

- nie ma takich kłopotów /tabela wg badań XI‘87, VIII‘87, IV‘87/

Ocena własnych warunków materialnych na skali -/tabela wg badań XI‘87, X‘87, VIII‘87, XII‘86/

Odczuwane dolegliwości:

- brak towarów i pieniędzy

- brak bardziej pieniędzy niż towarów

- brak bardziej towarów niż pieniędzy

- brak dolegliwości /tabela wg badań XI‘87, XII‘86/

OPINIA SPOŁECZNA O DZIAŁALNOŚCI RZĄDU W OKRESIE 1985-1987

Opinie o dokonaniach rządu premiera Z. Messnera:

- zrobił wszystko, co mógł, aby poprawić sytuację w kraju

- zrobił wiele, ale nie wszystko

- równie wiele zrobił, co zaniedbał

- niewiele zrobił

- nie zrobił nic, aby poprawić sytuacje w kraju

- trudno powiedzieć

- inne opinie /tabela wg badań XII‘87,VIII‘86/

Stopień zaufania społeczeństwa do władzy:

- ufa władzy we wszystkim lub prawie wszystkim

- na ogół ufa władzy, ale ma różne zastrzeżenia

- odnosi się nieufnie do władzy, ale dostrzega jej dobrą wolę

- we wszystkim lub prawie wszystkim nie ufa władzy

- trudno powiedzieć /tabela wg badań XII‘87, VI‘86, V‘85/

ANEKS - zawiera wykaz badań

Zjawiska patologiczne w instytucjach gospodarczych:

- przekupstwo, łapownictwo

- protekcje, kumoterstwo, klikowość

- leniwe, opieszałe, byle jakie spełnianie obowiązków

- partactwo, niesolidność, brakoróbstwo

- bierność i obojętność wobec spraw zakładu

- biurokracja, opieszałość w załatwianiu spraw przez administrację

- zła organizacja pracy

- brak dyscypliny, nieszanowanie przepisów

- nadużywanie alkoholu i nietrzeźwość

- brak kultury, wulgarne zachowanie i wyrażanie się

- zanieczyszczanie środowiska naturalnego, rzek i powietrza

- kradzieże, przywłaszczanie cudzego mienia

- brak poszanowania mienia społecznego

- nadużywanie stanowisk dla własnych korzyści

- bezmyślność i rutyna w czynnościach i zachowaniach

- znieczulica, obojętność na sprawy innych ludzi

- zawiść, chorobliwe ambicje

- pazerność na pieniądze, zarabianie za wszelką cenę

- kłamstwa, oszustwa, pomówienia /tabela/

SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNA STRUKTURA ZAŁÓG A WSKAŹNIKI PATOLOGII ZACHOWAŃ

STOSUNEK DO PRACY

WNIOSKI