Termin sztuczna inteligencja (SI) bywa wymiennie stosowany z jego angielskim odpowiednikiem Artificial Intelligence (AI). Chociaż pojęcie to sformułował amerykański informatyk John McCarthy w 1956 roku, to dopiero współczesny, intensywny rozwój technik informacyjnych i komputerowych pozwolił na spopularyzowanie i praktyczne zastosowanie SI w życiu codziennym. Społeczne wyobrażenia o sztucznej inteligencji od lat kształtowała fantastyka naukowa (w formie książek, filmów, seriali i gier science fiction), a dziś coraz częściej stanowi ona przedmiot rozważań nauk społecznych.
SZTUCZNA INTELIGENCJA – CO TO TAKIEGO?
Znajomość terminu
Czy kiedykolwiek spotkał(a) się Pan(i) z terminem „sztuczna inteligencja”?
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
Wykres - odsetki osób, które spotkały się z terminem „sztuczna inteligencja” wg wieku
Próba definicji
Jak własnymi słowami określił(a)by Pan(i) termin „sztuczna inteligencja”? [Odpowiedzi na pytanie otwarte osób, które spotkały się z terminem „sztuczna inteligencja”]
- Program komputerowy (zaawansowane algorytmy)
- Narzędzie wspierające pracę człowieka i optymalizujące procesy
- Inteligentne maszyny, urządzenia i roboty
- Technologia zastępująca człowieka w pracy i w powtarzalnych zadaniach
- Sztuczny umysł wyręczający w myśleniu i podejmowaniu decyzji
- Technologia, która uczy się samodzielnie
- Technologia naśladująca procesy myślowe człowieka
- Ambiwalencja korzyści i zagrożeń (technologia przydatna lecz niebezpieczna)
- Technologia przyszłości, nowoczesności i świadectwo rozwoju cywilizacji
- Zagrożenie i niebezpieczeństwo dla ludzkości
- Inteligencja sztuczna – stworzona przez człowieka i pozbawiona emocji (AI)
- Internet i wirtualna rzeczywistość
- Negatywna ocena i emocje
- Wytwór nauki, technologii i internetu
- Automat do sterowania zachowaniami człowieka, narzędzie władzy i manipulacji
- Technologia o wszechstronnym, szerokim zastosowaniu
- Prognozowanie negatywnych konsekwencji w przyszłości
- Technologia wciąż ograniczona, omylna w zakresie złożonych zagadnień
- Zaprzeczenie istnienia SI (kłamstwo, utopia, fikcja, bajki)
- Narzędzie trudne do zrozumienia, skomplikowane rozwiązanie techniczne
- Technologia monitorująca nasze życie
- Inteligencja mogąca stać się niezależna od człowieka
- Trudno powiedzieć, nie wiem
/wykres/
Jak własnymi słowami określił(a)by Pan(i) termin „sztuczna inteligencja”? [Skategoryzowane odpowiedzi na pytanie otwarte osób, które spotkały się z terminem „sztuczna inteligencja”]
- Aspekt prognostyczny (pozytywny)
- Ambiwalencja korzyści i zagrożeń (aspekt neutralny)
- Aspekt techniczny (neutralny)
- Aspekt funkcjonalny (neutralny)
- Aspekt „etymologiczny” (neutralny)
- Aspekt prognostyczny (negatywny)
- Aspekt emocjonalno-oceniający (negatywny)
- Brak wiedzy
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
Wiedza na temat wykorzystania sztucznej inteligencji
W jakich dziedzinach i obszarach jest wykorzystywana obecnie sztuczna inteligencja? [Odpowiedzi na pytanie otwarte osób, które spotkały się z terminem „sztuczna inteligencja”]
- Wszystkie dziedziny
- Medycyna i zdrowie
- Działalność naukowa i edukacyjna
- Internet i wyszukiwarki internetowe
- Gospodarka (przemysł, produkcja, zakłady pracy)
- Branża IT (oprogramowanie i komputery)
- Obsługa klienta (chatboty) i/lub telekomunikacja
- Działalność artystyczna, kulturalna i rozrywkowa
- Działania państwa (polityka, wojskowość, policja)
- Generowanie treści, komunikatów i/lub reklam
- Inteligentne urządzenia (elektronika i robotyka)
- Generowanie obrazów, grafik i/lub dźwięków
- Technika i nowe technologie
- Finanse i bankowość
- Motoryzacja, transport i zarządzanie ruchem
- Manipulacja (deepfake) i działania propagandowe
- Pozyskiwanie informacji i/lub wiedzy (ChatGPT)
- Media ogólnie oraz media społecznościowe
- Marketing i telemarketing
- Sprzedaż towarów i usług (handel)
- Zastępowanie pracy (administracja biurowa i urzędy)
- Analityka (przetwarzanie danych i/lub treści)
- Oszustwa i cyberprzestępczość
- Inne
- Trudno powiedzieć, nie wiem
/wykres/
W jakich dziedzinach i obszarach jest wykorzystywana obecnie sztuczna inteligencja? [Procentowanie na podstawie liczebności respondentów w podgrupach wiekowych]
- Wszystkie dziedziny
- Medycyna i zdrowie
- Działalność naukowa i edukacyjna
- Internet i wyszukiwarki internetowe
- Gospodarka (przemysł, produkcja, zakłady pracy)
- Branża IT (oprogramowanie i komputery)
- Obsługa klienta (chatboty) i/lub telekomunikacja
- Działalność artystyczna, kulturalna i rozrywkowa
- Generowanie treści, komunikatów i/lub reklam
- Inteligentne urządzenia (elektronika i robotyka)
- Działania państwa (polityka, wojskowość, policja)
- Generowanie obrazów, grafik i/lub dźwięków
/wykres/
Wykorzystanie sztucznej inteligencji w życiu codziennym
Czy w codziennym życiu wykorzystuje Pan(i) technologie oparte na sztucznej inteligencji? [Odpowiedzi osób, które spotkały się z terminem „sztuczna inteligencja”]
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
ZAGROŻENIA I KORZYŚCI PŁYNĄCE Z ROZWOJU SZTUCZNEJ INTELIGENCJI
Czy według Pana(i) dalszy rozwój technologii opartej na sztucznej inteligencji spowoduje więcej zagrożeń czy korzyści? [Odpowiedzi osób, które spotkały się z terminem „sztuczna inteligencja”]
- Więcej korzyści
- Zarówno zagrożenia, jaki korzyści
- Więcej zagrożeń
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela wg wykorzystywania technologii opartych na sztucznej inteligencji w życiu codziennym/ oraz /tabela aneksowa/
Korzyści
Jakie dostrzega Pan(i) korzyści związane z rozwojem technologii sztucznej inteligencji? [Wskazania badanych deklarujących, że spotkali się z terminem „sztuczna inteligencja”]
*Pozytywny wpływ na jakość życia
- Poprawa diagnostyki i rozwój medycyny
- Ułatwienie codzienności (roboty) i poprawa jakości życia
- Więcej czasu na prace twórcze i rozwój osobisty
*Wpływ na procesy pracy i rynek pracy
- Optymalizacja, automatyzacja i usprawnienie procesów pracy
- Zastąpienie w powtarzalnej, trudnej lub niebezpiecznej pracy
- Wzrost efektywności, szybkości i precyzji pracy
- Wsparcie i rozwój branży IT (wzrost możliwości)
*Szybkość dostępu do informacji, analizy danych i komunikacji
- Szybszy i łatwiejszy dostęp do informacji
- Szybsza analiza i wykorzystanie danych
- Szybsza komunikacja oraz tłumaczenia językowe
*Nauka, rozwój technologiczny i edukacja
- Szybszy rozwój technologiczny i cywilizacyjny
- Rozwój wiedzy (wsparcie nauki i badań)
- Rozwój edukacji (wspomaganie procesu uczenia się)
- Szybsza komunikacja oraz tłumaczenia językowe
*Wsparcie i pomoc ogółem
- Ogólna oszczędność czasu
- Niezawodność i bezstronność (brak czynnika ludzkiego)
- Zastąpienie człowieka w myśleniu i podejmowaniu decyzji
*Wpływ na funkcjonowanie państwa i gospodarki
- Korzyści gospodarcze (redukcja kosztów w przemyśle i usługach)
- Wsparcie państwa (bezpieczeństwo i wojskowość)
*Kategorie nieokreślone
- Wszechstronność
- Inne
*Brak korzyści lub brak wiedzy na temat korzyści
- Trudno powiedzieć, nie wiem
- Nie dostrzegam żadnych korzyści
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
Zagrożenia
Jakie dostrzega Pan(i) zagrożenia związane z rozwojem technologii sztucznej inteligencji? [Wskazania badanych deklarujących, że spotkali się z terminem „sztuczna inteligencja”]
*Problemy rynku pracy oraz wzrost nierówności
- Wzrost poziomu bezrobocia (zwolnienia)
- Zastąpienie człowieka i ludzkiego umysłu przez roboty/człowiek mniej potrzebny
- Spadek liczby miejsc pracy (likwidacja zawodów kreatywnych, osłabienie branży IT)
- Pogłębienie się nierówności społecznych (wybrane grupy zyskają, inne stracą)
*Inwigilacja i wzrost przestępczości
- Wzrost inwigilacji oraz utrata wolności, prywatności i/lub tożsamości
- Wzrost cyberprzestępczości (utrata lub wyłudzenie danych, włamania na konto itp.)
- Wzrost poziomu przestępczości (łamanie prawa, oszustwa ogółem, akty terroryzmu)
*Działania destrukcyjne i manipulacyjne
- Działania manipulacyjne (deepfake, propaganda, podszywanie się, dezinformacja itp.)
- Zagrożenie dla osób starszych, młodzieży i dzieci (bezbronność)
- Wykorzystanie ludzkiej niewiedzy i naiwności
*Utrata kontroli nad sztuczną inteligencją
- Przejęcie władzy i kontroli nad człowiekiem (możliwość zniszczenia ludzkości)
- Uniezależnienie się od człowieka, wymknięcie się spod kontroli i samoświadomość
*Wpływ na zdrowie, psychikę i relacje międzyludzkie
- Regresja społeczna (ogłupienie, rozleniwienie, spadek kreatywności i umiej. logicznego myślenia)
- Dehumanizacja, utrata więzi międzyludzkich, problemy osobowościowe, wzrost konfliktów i uprzedzeń
- Przesadne zaufanie do SI, uzależnienie się i brak umiejętności działania bez internetu
- Negatywny wpływ na zdrowie (promieniowanie, ekrany, wszystko cyfrowe)
*Ogólnie zły cel i kierunek rozwoju SI
- Wykorzystanie w zagrażającym ludzkości celu i/lub rozwój w niebezpiecznym kierunku
*Problemy makrospołeczne
- Zagrożenie dla funkcjonowania państw (prowokacje, obronność, wojna hybrydowa, zagr. atomowe)
- Trudności w kwestiach prawnych (prawo karne, prawo autorskie, etyka, zgodność z konstytucją)
- Wysokie koszty energetyczne w celu utrzymania serwerów SI
*Negatywne cechy i właściwości technologii SI
- Problem z wiarygodnością / upowszechnienie błędnej, niezweryfikowanej i fałszywej wiedzy
- Brak ludzkiego podejścia (naturalności, zrozumienia emocji i właściwej interpretacji w komunikacji)
- Inne
*Brak zagrożeń lub trudności w ich określeniu
- Trudno powiedzieć, nie wiem
- Brak zagrożeń
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
SZTUCZNA INTELIGENCJA A RYNEK PRACY
Zastąpienie pracowników przez sztuczną inteligencję
Jak Pan(i) sądzi, czy w ciągu najbliższych kilku lat praca, którą Pan(i) wykonuje teraz zawodowo, może zostać zastąpiona przez sztuczną inteligencję? [Odpowiedzi osób aktywnych zawodowo, które spotkały się z pojęciem „sztuczna inteligencja”]
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela aneksowa/
Sztuczna inteligencja a poziom bezrobocia
Czy, ogólnie rzecz biorąc, rozwój sztucznej inteligencji przyczyni się do wzrostu poziomu bezrobocia? [Odpowiedzi badanych, którzy spotkali się z terminem „sztuczna inteligencja”]
- Tak
- Nie
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela wg wieku, miejsca zamieszkania i dochodów na jedną osobę w gosp. dom./ oraz /tabela aneksowa/
SZTUCZNA INTELIGENCJA NIEZALEŻNA OD CZŁOWIEKA
Coraz częściej mówi się, że sztuczna inteligencja może stać się samodzielna i niezależna od człowieka. Jeśli tak się stanie, to czy Pana(i) zdaniem konsekwencje uniezależniania się sztucznej inteligencji od człowieka będą zdecydowanie negatywne czy też zdecydowanie pozytywne? [Odpowiedzi badanych, którzy spotkali się z terminem „sztuczna inteligencja”]
- Pozytywne
- Zarówno pozytywne, jak i negatywne
- Negatywne
- Trudno powiedzieć
/wykres/ oraz /tabela wg wykorzystywania technologii opartych na sztucznej inteligencji w życiu codziennym/ oraz /tabela wg oceny dalszego rozwoju technologii AI/ oraz /tabela aneksowa/
Przewiń do góry