Po upływie dwóch lat po raz kolejny sprawdziliśmy opinie elektoratów ugrupowań cieszących się obecnie największym poparciem społecznych w istotnych kwestiach społeczno-politycznych. W naszych badaniach braliśmy pod uwagę te kwestie, które - jak założyliśmy - określają orientacje polityczne w Polsce i mogą wpływać na preferencje partyjne.
Zbadaliśmy społeczne opinie na temat spraw takich jak:
- pełnienie przez państwo funkcji opiekuńczych
- system podatkowy
- stopień sprywatyzowania gospodarki
- regulacje dotyczące rynku pracy
- pogłębianie integracji europejskiej
- polityka wobec imigrantów
- polityka wobec wojny na Ukrainie
- miejsce Kościoła katolickiego w życiu publicznym
- prawna regulacja aborcji
- formalizacja związków partnerskich osób tej samej płci
- zwalczanie przestępczości kosztem ograniczania swobód obywatelskich
- transformacja energetyczna.
POGLĄDY OGÓŁU SPOŁECZEŃSTWA NA TEMAT ISTOTNYCH KWESTII SPOŁECZNO-POLITYCZNYCH
Pary przeciwstawnych stwierdzeń (skala (1-7):
- Państwo powinno zapewnić obywatelom wysoki poziom świadczeń społecznych, takich jak opieka zdrowotna, szkolnictwo itp. (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Obywatele powinni dbać o zapewnienie sobie ochrony zdrowia, możliwości kształcenia dzieci itp. (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań VII‘95, VIII‘96, V‘97, V‘99, IX‘01, III‘03, IV/V‘05, IX-X‘07, VIII/IX‘09, VI-VII‘11, IV-V‘15, III‘16, VIII-IX’19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Osoby dużo zarabiające powinny płacić wyższy procent podatku od swoich dochodów niż ci, którzy zarabiają mało (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Wszyscy, niezależnie od tego, ile zarabiają, powinni płacić jednakowy procent podatku od dochodów (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań V‘97, IX‘01, IV/V‘05, IX-X‘07, VIII/IX‘09, VI-VII‘1, IV-V‘15, III‘16, VIII-IX’19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Najważniejsze jest bezpieczeństwo zatrudnienia i ochrona istniejących miejsc pracy, nawet jeśli pogarsza się sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstw (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Najważniejsze jest, aby przedsiębiorstwa mogły szybko reagować na zmiany sytuacji gospodarczej,
by w razie problemów mogły łatwo zmniejszać zatrudnienie i nie bały się ponownie zatrudniać pracowników (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań IV-V‘15, III‘16, VIII-IX‘19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Należy sprywatyzować wszystkie przedsiębiorstwa państwowe (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Znaczna liczba przedsiębiorstw powinna pozostać własnością państwową (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań IV-V‘15, III‘16, VIII-IX‘19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Polska powinna jak najszybciej odejść od energetyki opartej na węglu (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Polska powinna jak najdłużej móc wykorzystywać węgiel w energetyce (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Z przestępczością należy walczyć twardo, nawet jeśli miałoby to ograniczać prawa i swobody zwykłych obywateli (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Z przestępczością należy walczyć, ale tak, by nie ograniczać praw i swobód zwykłych obywateli (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań VII‘95, V‘99, III‘03, IV/V‘05, IX-X‘07, VIII/IX‘09, VI-VII‘11, IV-V‘15, III‘16, VIII-IX‘19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Przerywanie ciąży powinno być dozwolone bez żadnych ograniczeń (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Przerywanie ciąży powinno być całkowicie zakazane (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań V‘99, IX‘01, III‘03, IV/V‘05, IX-X‘07, VIII/IX‘09, VI-VII‘11, IV-V‘15, III‘16, VIII-IX‘19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Konkordat między Polska a Stolicą Apostolską jest niepotrzebny. Państwo nie powinno wyróżniać żadnego z wyznań ani Kościołów (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Konkordat jest potrzebny. Państwo powinno współpracować z Kościołem katolickim, do którego należy większość społeczeństwa (5+6+7)
/tabela wg badań IV-V‘15, VIII-IX‘19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Prawo powinno dopuszczać możliwość zawierania formalnych związków partnerskich przez osoby tej samej płci (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Prawo w ogóle nie powinno dopuszczać możliwości zawierania formalnych związków partnerskich przez osoby tej samej płci (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań IV-V‘15, III‘16, VIII-IX‘19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Polska powinna dążyć do jak najściślejszej integracji w ramach Unii Europejskiej (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Polska powinna dążyć do zachowania w Unii Europejskiej jak najdalej idącej niezależności (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań IV/V‘05, IX-X‘07, VIII/IX‘09, VI-VII‘11, IV-V‘15, III‘16, VIII-IX‘19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Polska powinna być otwarta na migrantów z innych krajów (1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Polska nie powinna przyjmować migrantów z innych krajów (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań III‘16, VIII-IX‘19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
- Polska powinna wspierać Ukrainę i jej starania o wejście do UE(1+2+3)
- Opinia ambiwalentna (4)
- Polska nie powinna w szczególny sposób angażować się po stronie Ukrainy (5+6+7)
- Trudno powiedzieć
/tabela wg badań IV-V‘15, III‘16, VIII-IX‘19, V/VI’21, V/VI’23/, II/III ‘25
Tabela - wartości średnie na skali 1-7 wśród ogółu badanych dla par przeciwstawnych stwierdzeń, odchylenie standardowe
ZRÓŻNICOWANIE POGLĄDÓW W ELEKTORATÓW
CHARAKTERYSTYKA ELEKTORATÓW
Prawo i Sprawiedliwość
Koalicja Obywatelska
Lewica
Trzecia Droga
Konfederacja Wolność i Niepodległość
Rozkłady opinii w omawianych kwestiach w potencjalnych elektoratach
- akceptacja poszczególnych stwierdzeń
- wartości średnie na skali 1-7
/tabele/
Wykres – opinie potencjalnych elektoratów. Wartości średnie na skali 1-7
PODZIAŁY POLITYCZNE
Podziały polityczne - kategorie badawcze wyróżnione ze względu na poglądy w ważnych kwestiach społeczno-politycznych:
- Prounijni progresywiści
- Aspirujący Liberałowie
- Narodowi Konserwatyści
- Prosocjalni Centryści
/wykres wg deklaracji udziału w wyborach parlamentarnych; wykres wg preferencji wyborczych